قیاس دلالتقیاسی با جامع بودنِ لازمه علت نه خود علت بین « اصل » و « فرع » می‌باشد. ۱ - توضیحقیاس دلالت، مقابل قیاس علت بوده و به قیاسی گفته می‌شود که لازمه علت، جامع بین اصل وفرع قرار داده شده، نه خود علت، مانند: قیاس حرمت نبیذ به خمر به واسطه وجود بوی تند و زننده آن که لازمه مشروبات مست کننده است، و نیز مانند: قیاس مال مسروقه با مال مغصوب در حکم به ضمان در فرض تلف شدن عین مال به این که هر دو در صورتی که عین آنها موجود باشد به صاحب اصلی برگردانده می‌شود؛ در این قیاس، «رد به صاحب اصلی در صورت وجود عین مال» علت ضمان نیست بلکه علت ضمان، تصرف عدوانی در مال غیر است که لازمه آن، حکم به رد عین مال می‌باشد. [۱]
اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۴، ص۴۳.
[۲]
المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت)، غزالی، محمد بن محمد، ج۲، ص۳۲۰.
[۳]
المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت)، غزالی، محمد بن محمد، ج۲، ص۳۲۰.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۵۵، برگرفته از مقاله «قیاس دلالت». رده‌های این صفحه : قیاس
|